Woordenschat
PRATEN-VOORLEZEN-LEZEN
Wilt u
kinderen woorden leren?
Praat dan
veel met ze.
Over allerlei
dingen.
Kinderen
snappen veel meer dan je denkt.
Kleine potjes
hebben grote oren.
En lees ze veel
voor.
Vertel wat u
doet en ziet.
Van televisiekijken en computerspelletjes
doen leren kinderen wel iets, maar voor hun taalontwikkeling is het niet zo
belangrijk.
Wat weer wel
werkt, is samen naar de televisie kijken en daar weer over praten.
VOORLEZEN MET EN ZONDER
BOEK
Voorlezen met of zonder boek is heel
belangrijk.
Wanneer je voorleest zonder boek vertel
je aan je kind wat je ziet en wat er gebeurt in de werkelijkheid.
Wanneer je voorleest uit een boek vertel
je aan je kind wat je ziet en wat er gebeurt in een boek.
KINDERWOORDENBOEKEN
Voor het uitbreiden van de woordenschat
kunt u natuurlijk een mooi boek kiezen waar veel woorden in staan die het kind
nog niet kent.
Maar u kunt ook voorlezen uit een goed
kinderwoordenboek.
Dat is speciaal gemaakt voor de
uitbreiding van de woordenschat.
En het is ook bedoeld om samen met
plezier te bekijken en om samen over te praten.
Voor uitgeverij Van Dale werkte ik mee
aan drie kinderwoordenboeken:
Mijn eerste Van
Dale, voor peuters, vanaf 2 jaar
Mijn tweede Van
Dale, voor kleuters, vanaf 4 jaar
Mijn derde Van Dale,
voor beginnende lezers, vanaf 6 jaar
TAALACHTERSTAND
Iedereen praat tegenwoordig over taalachterstand.
Over het voorkomen en het
oplossen ervan bij kinderen.
Veel mensen vragen me of het
spreken van een dialect zorgt voor meer taalachterstand.
In eerste instantie
reageer ik altijd door te zeggen dat we eerst maar eens moeten bepalen wat we
onder taalachterstand verstaan. Natuurlijk heeft taalachterstand van alles te
maken met hoe en hoeveel er gesproken wordt met de kinderen.
LEES VOOR IN
ALGEMEEN NEDERLANDS
Maar ... In de Psychologie van
december 2008 las ik dat kinderen die algemeen Spaans hadden leren spreken,
beter de verschillen en overeenkomsten tussen klanken opmerkten dan kinderen die
met een Spaans dialect waren opgegroeid.
De 'algemene' kinderen leerden
gemakkelijker een taal erbij.
Dat doet vermoeden dat ook in Nederland
dialectsprekende kinderen meer moeite hebben met het leren van Algemeen Aanvaard
Nederlands (het heet niet meer Algemeen Beschaafd Nederlands).
Dan heb je dus
inderdaad al voordat je op school komt, een taalachterstand.
Veel voorlezen in
het algemeen Nederlands blijft dus heel belangrijk.
SINTERKLAASWOORDENLIJST
Bij mijn Sinterklaasboek:
Sinterklaas en Pierewiet heb ik voor de peuters en
kleuters sinterklaaswoorden verzameld.
Natuurlijk heb ik de betekenissen erbij
gezet.
De lijst staat op
www.kimio.nl en een stukje ervan staat bij
Sinterklaas en Pierewiet op mijn
website.
KERST- EN WINTERWOORDENLIJST
Bij mijn kerstboek:
Vrolijk kerstfeest! heb ik voor de peuters en
kleuters kerst- en winterwoorden verzameld.
Natuurlijk heb ik de betekenissen erbij
gezet.
Een stukje van de lijst staat op
www.kimio.nl.
Mijn oorspronkelijke lijst staat bij
Vrolijk kerstfeest!
op mijn
website.
VERKEER- EN VERVOERWOORDENLIJST
Bij mijn boek: Auto's
op de weg heb ik voor de peuters en
kleuters verkeer- en vervoerwoorden verzameld.
Natuurlijk heb ik de betekenissen erbij
gezet.
De lijst staat bij
Auto's op de weg op mijn
website.
De kinderwoordenboeken:
Mijn
eerste, Mijn tweede en Mijn derde Van Dale
Mijn eerste Van Dale
Voorleeswoordenboek
voor kinderen vanaf
2 jaar
Thema's: alle thema's voor
peuters, woordenschatuitbreiding
De 1000 vroegst geleerde
woorden
De 1000 woorden die ze
moeten kunnen zeggen als ze vier jaar zijn
1000 trefwoorden
750 versjes
750 tekeningen
Mijn eerste Van Dale
Tekst: Betty Sluyzer, Marja Verburg,
Liesbeth Schlichting
Illustraties: Paula Gerritsen
Van Dale
Oud
AVI 6
Mijn
eerste Van Dale verscheen in 2005.
De
derde oplage/druk verscheen in 2006.
De zesde oplage verscheen in 2008.
In 2008 vierden we het feit dat er
50.000 exemplaren verkocht zijn.
BIJNA PRIJS
In 2005 werd
Mijn
eerste Van Dale
genomineerd voor de Pluim van de Maand.
KINDERWOORDENBOEK
Van Dale vatte in 2005 het
plan op om meer kinderwoordenboeken te maken.
Ze gaven al het
Juniorwoordenboek en het
Jeugdwoordenboek
uit.
Nu wilden ze ook voor heel jonge kinderen een woordenboek maken: een
voorleeswoordenboek met versjes. Marja Verburg die ook meewerkte aan de andere
kinderwoordenboeken, zou meeschrijven.
Liesbeth Schlichting die gepromoveerd
is op een onderzoek naar kindertaal, stelde een woordenlijst beschikbaar, die
als basis diende voor
Mijn eerste Van Dale.
En Liesbeth ging ook meeschrijven.
Van Dale
Lexicografie wilde er nog één schrijver bij.
Een echte kinderboekenschrijver,
die veel voor heel jonge kinderen schrijft.
Zo kwamen ze bij mij terecht.
Ik was
meteen razend enthousiast en heb met veel inzet en veel plezier meegeschreven.
Met z'n drieën hebben we 750 versjes geschreven.
Paula Gerritsen maakte er hele
leuke tekeningen bij.
DE
SCHRIJVERS
Mijn
eerste Van Dale
is geschreven door:
dr.
Liesbeth Schlichting (taalkundige en kindertaaldeskundige)
drs.
Betty Sluyzer (kinderboekenschrijfster en neerlandica)
drs.
Marja Verburg (neerlandica en voormalig woordenboekenmaker)
VERSJES EN PLAATJES
Mijn
eerste Van Dale
is een voorleeswoordenboek voor kinderen vanaf 2 jaar. Dit woordenboek bevat de
eerste 1000 woorden die kinderen moeten kennen voordat ze naar de basisschool
gaan. De betekenis van de woorden wordt
uitgelegd in versjes en plaatjes.
Er
staan 750 trefwoorden,versjes en plaatjes in.
TIPS
Voorin Mijn
eerste Van Dale en op de website van Van Dale,
www.vandale.nl, staan tips voor hoe je het boek kunt gebruiken.
Achterin staan alle trefwoorden geordend naar thema en onderwerp.
Op
mijn website staan in het hoofdstuk
Betty
in de klas ook wat tips voor gebruik. Kijk
bij Tips, Taal en Communicatie.
BEWERKINGEN
Hieronder zie je de omslagen van
*
Mijn
eerste Van Dale Luisterwoordenboek, een
boekje en een cd met 50 liedjes en versjes uit
Mijn eerste Van Dale
*
Myn earste Fryske Van
Dale, een Fries voorleeswoordenboek,
dat gebaseerd is op Mijn eerste Van Dale.
Mindert Wynstra vertaalde het in het Fries en schreef ook een aantal nieuwe
versjes.
*
Mijn eerste Van Dale Interactief Woordenboek,
een cd-rom met alle 750 versjes, animaties en taalspelletjes voor kinderen vanaf
3 jaar.
*
Mon premier Van Dale français,
een Frans voorleeswoordenboek,
dat
gebaseerd is op Mijn eerste Van Dale.
De
boeken, de cd's en de cd-roms zijn ook via Betty te koop. Zie het
hoofdstuk
Boekwinkel.
GEMEENTEN EN
WOORDENSCHATUITBREIDING
In verschillende gemeenten zoals in
Amsterdam, Den Haag, Appingedam, Delfzijl en Rotterdam, krijgen de kinderopvangcentra en/of de ouders
Mijn eerste Van Dale cadeau.
De gemeentes hopen zo de woordenschat van de
kinderen op een leuke en goede manier groter te maken.
TRAINING MIJN EERSTE VAN
DALE
Ik geef ook trainingen voor in de
kinderopvang en op scholen rond het werken met
Mijn eerste
Van Dale, Mijn
tweede Van Dale en
Mijn derde Van Dale.
DE PEUTERTAALKOFFERTJES
Van Dale heeft allerlei producten rond
Mijn eerste Van Dale in een kartonnen koffertje
gestopt.
Er zijn twee koffertjes ontwikkeld: één voor
thuis en één voor professionals.
Ik heb een handleiding geschreven met tips
bij het 'doen' van Mijn eerste van Dale in de
groep.
Hieronder informatie van de Van Dale
website.
De koffertjes zijn ook in mijn winkel te
koop. Kijk in Boekwinkel.
Van
Dale Peutertaalkoffertje voor thuis
- De prijs is €
80,90.
- ISBN:
9789066480490
-
- Het Van Dale
Peutertaalkoffertje voor thuis is van
stevig karton. Afmeting: 33 x 27 x 10 cm.
- Inhoud:
- Mijn eerste Van Dale voorleeswoordenboek,
luisterwoordenboek en interactief
- Mijn eerste Van Dale Memo
- Vijf te kopiëren kleurplaten van illustraties
uit Mijn eerste Van Dale
- Afmeting: 33 x 27 x 10 cm (kartonnen koffertje)
Van Dale heeft haar
producten voor jonge kinderen nu samengevoegd in
twee Van Dale Peutertaalkoffertjes. Eén
voor thuis en één voor professioneel
gebruik. In ieder koffertje zit een verzameling van
afwisselende Van Dale-peutertaalproducten rondom de
eerste 1000 woorden die kinderen leren voordat ze
naar de basisschool gaan. Met behulp van deze
producten worden woorden spelenderwijs aangeleerd
door voor te lezen, te luisteren, er samen over te
praten of door spelletjes te doen.
Voor kinderen vanaf
ca. 3 jaar en hun ouders, verzorgers en leerkrachten
een aantrekkelijk pakket voor een optimale
woordenschatontwikkeling en om samen bezig te zijn
met taal.
Van Dale Peutertaalkoffertje voor thuis
Ouders blijken taal
heel belangrijk te vinden, want taal is overal en
taal vormt de basis van kennisoverdracht. Ze willen
graag dat hun kind goed meekomt op school, maar het
aanleren van een goede woordenschat begint al thuis.
Van Dale heeft de afgelopen jaren een aantal leuke,
leerzame en inmiddels ook succesvolle producten
ontwikkeld die jonge kinderen helpen bij het leren
van de taal. Van Dale maakt nu het Van Dale
Peutertaalkoffertje voor thuis met vier prachtig
geïllustreerde en toegankelijk vormgegeven producten
en vijf, te kopiëren, kleurplaten. De uitgaven
kunnen steeds weer in het koffertje worden
opgeborgen en daarmee is het een echte
taalschatkist!
Van Dale Peutertaalkoffertje
voor professionals
- Het Van Dale Peutertaalkoffertje
professioneel is van stevig karton.
Afmetingen: 37,5
x 27 x 10 cm
De prijs is € 114,95 (ISBN 9789066489509).
Van Dale Peutertaalkoffertje voor professionals
Van Dale heeft haar
producten voor jonge kinderen nu samengevoegd in
twee Van Dale Peutertaalkoffertjes. Eén
voor thuis en één voor professioneel
gebruik. In ieder koffertje zit een verzameling van
afwisselende Van Dale-peutertaalproducten rondom de
eerste 1000 woorden die kinderen leren voordat ze
naar de basisschool gaan. Met behulp van deze
producten worden woorden spelenderwijs aangeleerd
door voor te lezen, te luisteren, er samen over te
praten of door spelletjes te doen.
Voor kinderen vanaf
ca. 3 jaar en hun ouders, verzorgers en leerkrachten
een aantrekkelijk pakket voor een optimale
woordenschatontwikkeling en om samen bezig te zijn
met taal.
Het blijkt dat ouders
graag het beste willen voor hun kinderen, maar ook
de overheid investeert fors in meer en betere vroeg-
en voorschoolse educatie (VVE) in de kinderopvang,
peuterspeelzalen en basisscholen. Speciaal voor deze
professionals heeft Van Dale het
Van Dale
Peutertaalkoffertje professioneel gemaakt.
Daarin zitten dezelfde Van Dale-peutertaalproducten
als in het koffertje voor thuis, maar bovendien een
speciaal voor de professionele versie ontwikkelde
Van Dale-peutertaaltest (waarmee het
woordenschatniveau van een kind getest kan worden),
'praatplaten’ (voor gebruik in de groep) en
gebruikstips uit de praktijk voor het gebruik
van de producten op het kinderdagverblijf, in de
peuterspeelzaal en op school. Kortom, concreet
materiaal om het woordenschatniveau van jonge
kinderen te verhogen en te testen.
De
koffertjes zijn ook in mijn winkel te koop. Kijk in
Boekwinkel.
PRAATPLATEN
Er zijn praatplaten over dieren, mijn eigen lichaam,
eten en vervoer bij
Mijn eerste Van Dale.
Klik voor meer informatie op een
praatplaat.
20
A4 geplastificeerde praatplaten bij 4 thema’s
Dieren:
aap, kip, koe, olifant, vis
Eten:
lepel, koken, taart, toetje, vlees
Lichaam:
been, hoofd, kont, rug, teen
Vervoer:
auto, boot, brandweerauto, fiets, tractor
Gratis:
beweegtips, kleurplaat en posters
Bij
aankoop van de praatplaten krijg je mijn gebruikstips gratis.
Bij
aankoop van mijn cd’s krijg je de beweegtips gratis.
Bij
elke bestelling krijg je mijn 100 boekenposter en de poster van mijn 100e
boek gratis.
Klik om te bestellen op
Bestelformulier Particulieren.
Mijn tweede Van Dale
Voorleeswoordenboek
voor kleuters vanaf
4 jaar
Thema: alle thema's voor
kleuters en oudere kinderen, woordenschatuitbreiding
1000 moeilijke woorden
1000 woorden die ze moeten
kunnen begrijpen als ze zes jaar zijn
300 verhaaltjes en versjes
300 tekeningen
500 vragen aan de kinderen
om door te kunnen praten over het begrip
Mijn
tweede Van Dale
voor
kleuters
Tekst:
Betty Sluyzer, Martine Letterie
Illustraties: Paula Gerritsen
Van Dale
AVI 8
Mijn
tweede Van Dale verscheen in 2007.
DE
SCHRIJVERS
Mijn
tweede Van Dale
is geschreven door:
drs.
Betty Sluyzer (kinderboekenschrijfster en neerlandica)
drs.
Martine Letterie (kinderboekenschrijfster en neerlandica)
dr. Lineke Oppentocht (taalkundige en (eind)redacteur bij Van Dale)
HET
KINDERWOORDENBOEK
Mijn
tweede Van Dale is
een speels voorleeswoordenboek voor kinderen vanaf 4 jaar.
In 300 verhaaltjes en
versjes worden 1000 abstracte woorden op een heldere en grappige manier
uitgelegd. Martine en Betty hebben ieder 150 verhaaltjes geschreven over heksen,
mollen, piraten, uilen, kinderen, opa's, oma's, dinosaurussen en nog veel meer.
In die verhaaltjes komen alle moeilijke woorden voor.
Doordat ze in een
verhaaltje staan, is het veel gemakkelijker om de woorden te begrijpen.
Onder
elk verhaaltje staan een tip over hoe je verder kunt filosoferen over het
onderwerp en een simpele definitie.
DE TREFWOORDEN
De trefwoordenlijst is
gebaseerd op een wetenschappelijke lijst van de passieve woordenschat die
kinderen hebben als ze zes jaar oud zijn.
Dat betekent dat ze deze woorden niet
zelf gebruiken bij het praten, maar ze wel begrijpen.
THEMA'S
Achterin het boek is een
trefwoordenlijst op thema opgenomen. In het boek, op
www.vandale.nl en in het hoofdstuk
Tips voor in de klas
staan handige suggesties voor gebruik. Kijk bij Tips, Taal en Communicatie.
POSTERS
Van Dale heeft ook een
poster bij het boek laten maken.
BOEKENLEGGER
In het boek zit een leuke
boekenlegger, met informatie over voorlezen.
LUISTERWOORDENBOEK
Mijn
tweede Van Dale luisterwoordenboek
Teksten van: Betty Sluyzer en Martine Letterie
Voorgelezen door: Betty Sluyzer en Martine Letterie
Van Dale
Mijn
tweede Van Dale luisterwoordenboek,
de cd verscheen in juni 2008.
INHOUD VAN DE CD
Op deze cd staan 50
verhaaltjes en versjes uit
Mijn
tweede Van Dale.
De schrijvers,
Martine Letterie en ik hebben alle teksten voorgelezen.
Er is een liedje
speciaal voor deze cd gemaakt.
En tijdens de verhaaltjes en versjes zijn
grappige geluiden te horen.
In het boekje staan wat tips en de illustraties van
Paula Gerritsen die bij de verhaaltjes horen.
INTERACTIEF WOORDENBOEK
Mijn tweede Van Dale interactief
woordenboek
Teksten van: Betty Sluyzer en Martine Letterie.
Op de cd-rom staan alle verhaaltjes en versjes, geanimeerde
plaatjes en heel veel taalspelletjes voor kleuters.
Betty
Sluyzer en Martine Letterie schreven alle teksten en bedachten alle
taalspelletjes.
De
cd-rom verscheen november 2009.
Mijn tweede
Van Dale themaboekjes
In september 2010 verschenen de
Mijn tweede Van Dale themaboekjes.
Martine Letterie en ik hebben bij 6
thema's verhaaltjes en versjes gekozen uit het grote boek.
Voor de themaboekjes heb ik bij elk
verhaaltje en versje een titel verzonnen.
Op de linkerpagina staat een verhaaltje
of versje met een titel erboven.
Op de rechterpagina staat bovenaan het
trefwoord.
Daaronder de definitie.
Daar weer onder het plaatje, lekker
groot.
En onder het plaatje staan de vragen,
zodat je lekker met je kind kunt praten over het begrip.
Goed weer voor de woordenschat en de
taalontwikkeling dus!
Hieronder een linkje naar pdf's van
pagina's uit het themaboekje Aan tafel.
http://www.vandale.nl/vandale/multimedia/archive/00002/9789066487291_MTVD_aa_2276a.pdf
MYN TWADDE FRYSKE VAN
DALE
Myn
twadde Fryske Van Dale is
een Friese voorleeswoordenboek, gebaseerd
op Mijn tweede Van Dale.
Het is vertaald door Mindert Wynstra. Hij vertaalde ook
Mijn eerste Van Dale
in het Fries, Myn earste Fryske Van Dale.
Alle
kinderwoordenboeken en de
kindercd's zijn ook via Betty te koop. Zie het
hoofdstuk
Boekwinkel.
Het grote abc van Tuk
Mijn
derde Van Dale
Thema's: leren lezen,
samen lezen, woordenschat, nieuwe woorden, woorden met meer dan één betekenis
Mijn
derde Van Dale
Tekst: Betty Sluyzer en Martine
Letterie
Illustraties:
Paula Gerritsen
Midden groep 3 tot en met eind
groep 5,
AVI 3/10
Van Dale
De eerste druk/eerste oplage verscheen in
maart 2009.
Mijn derde Van Dale
doet mee met de Kinderjury 2010.
Mijn derde Van Dale is in elke
boekhandel te koop, dus ook in mijn
Boekwinkel.
Mijn
derde Van Dale
bevat:
1000 woordbetekenissen
320 trefwoorden met meer dan
één betekenis
160 betekenisverwante
woorden
480 eenvoudige, maar echte
definities
320 leuke verhalen met
zelfleesregels voor beginnende lezers
300 tekeningen
Achterin:
Trefwoordenlijst op alfabet
Lijst met betekenisverwante
woorden
Trefwoordenlijst op thema
Overzicht van hoofdpersonen
HET ALLEREERSTE SAMENLEESWOORDENBOEK
Mijn derde Van Dale
is het allereerste samenleeswoordenboek voor 6-8 jaar.
De verhalen staan in blauwe
en zwarte letters.
Kinderen die net hebben
leren lezen kunnen de blauwe regels lezen.
De zwarte regels kunnen
voorgelezen of zelf gelezen worden door een gevorderde lezer.
DE
SCHRIJVERS
Mijn
derde Van Dale
is geschreven door:
drs.
Betty Sluyzer (kinderboekenschrijfster en neerlandica)
drs.
Martine Letterie (kinderboekenschrijfster en neerlandica)
Eindredacteur was
dr.Lineke Oppentocht (taalkundige met eigen taalbureau: )
HET
KINDERWOORDENBOEK
Mijn
derde Van Dale is
een speels samenleeswoordenboek voor kinderen vanaf 6 jaar.
In
320 verhaaltjes worden 320 woorden met meer dan één betekenis op een heldere en grappige manier
uitgelegd. Martine en Betty hebben ieder 160 verhaaltjes geschreven over apen,
skeletten, astronauten, honden, koks, uitvinders, detectives, spinnen, kinderen,
boeren, gevangenen, matrozen, aardige en supervervelende mensen, opa's, zussen,
broers en nog veel meer.
In die verhaaltjes komen alle woorden voor.
Doordat ze in een
verhaaltje staan, is het veel gemakkelijker om de woorden te begrijpen.
DE TREFWOORDEN
De trefwoordenlijst is
gebaseerd op een wetenschappelijke lijst van de woordenschat die
kinderen (zouden moeten) hebben als ze acht jaar oud zijn.
We hebben woorden gekozen
die allemaal maar dan één betekenis hebben en waarvan we denken dat kinderen
vanaf 6 jaar minstens één betekenis wel kennen.
DE OPBOUW VAN DE BLADZIJDEN
Bovenaan de pagina's staat
het hele alfabet. De beginletter van de woorden is gemarkeerd.
Op elke linkerbladzijde
staan drie verhaaltjes.
Onder het trefwoord staan
kort de verschillende betekenissen.
Onder de verhaaltjes staat
een horizontale streep.
Daaronder staan simpele
definities van de trefwoorden.
Op elke rechterbladzijde
staat een langer verhaal bij één trefwoord.
Onder de streep staan drie
definities:
Eén van het trefwoord en
twee definities van betekenisverwante woorden.
DE ZELFLEESREGELS
De zelfleesregels zijn
steeds blauw.
De letters zijn iets groter
dan de zwarte letters.
Ze zijn geschreven voor
kinderen die ongeveer een half jaar leesles hebben gehad.
We hebben alleen
eenlettergrepige woorden gebruikt.
Alleen eigennamen die vaak
voorkomen, hebben soms ook in de zelfleesregels, twee lettergrepen.
Bijvoorbeeld Opa Luk.
THEMA'S
Achterin het boek is een
trefwoordenlijst op thema opgenomen. In het boek, op
www.vandale.nl en in het hoofdstuk
Tips voor in de klas
staan handige suggesties voor gebruik. Kijk bij Tips, Taal en Communicatie.