Woordenschat

 

 

PRATEN-VOORLEZEN-LEZEN

Wilt u kinderen woorden leren?

Praat dan veel met ze.

Over allerlei dingen.

Kinderen snappen veel meer dan je denkt.

Kleine potjes hebben grote oren.

En lees ze veel voor.

 

Vertel wat u doet en ziet.

 

Van televisiekijken en computerspelletjes doen leren kinderen wel iets, maar voor hun taalontwikkeling is het niet zo belangrijk.

Wat weer wel werkt, is samen naar de televisie kijken en daar weer over praten.

 

VOORLEZEN MET EN ZONDER BOEK

Voorlezen met of zonder boek is heel belangrijk.

Wanneer je voorleest zonder boek vertel je aan je kind wat je ziet en wat er gebeurt in de werkelijkheid.

Wanneer je voorleest uit een boek vertel je aan je kind wat je ziet en wat er gebeurt in een boek.

 

KINDERWOORDENBOEKEN

Voor het uitbreiden van de woordenschat kunt u natuurlijk een mooi boek kiezen waar veel woorden in staan die het kind nog niet kent.

Maar u kunt ook voorlezen uit een goed kinderwoordenboek.

Dat is speciaal gemaakt voor de uitbreiding van de woordenschat.

En het is ook bedoeld om samen met plezier te bekijken en om samen over te praten.

 

Voor uitgeverij Van Dale werkte ik mee aan drie kinderwoordenboeken:

Mijn eerste Van Dale, voor peuters, vanaf 2 jaar

Mijn tweede Van Dale, voor kleuters, vanaf 4 jaar

Mijn derde Van Dale, voor beginnende lezers, vanaf 6 jaar

 

TAALACHTERSTAND
Iedereen praat tegenwoordig over taalachterstand.

Over het voorkomen en het oplossen ervan bij kinderen.

Veel mensen vragen me of het spreken van een dialect zorgt voor meer taalachterstand.

In eerste instantie reageer ik altijd door te zeggen dat we eerst maar eens moeten bepalen wat we onder taalachterstand verstaan. Natuurlijk heeft taalachterstand van alles te maken met hoe en hoeveel er gesproken wordt met de kinderen.

LEES VOOR IN ALGEMEEN NEDERLANDS

Maar ... In de Psychologie van december 2008 las ik dat kinderen die algemeen Spaans hadden leren spreken, beter de verschillen en overeenkomsten tussen klanken opmerkten dan kinderen die met een Spaans dialect waren opgegroeid.

De 'algemene' kinderen leerden gemakkelijker een taal erbij.

Dat doet vermoeden dat ook in Nederland dialectsprekende kinderen meer moeite hebben met het leren van Algemeen Aanvaard Nederlands (het heet niet meer Algemeen Beschaafd Nederlands).

Dan heb je dus inderdaad al voordat je op school komt, een taalachterstand.

Veel voorlezen in het algemeen Nederlands blijft dus heel belangrijk.

 

SINTERKLAASWOORDENLIJST

Bij mijn Sinterklaasboek: Sinterklaas en Pierewiet heb ik voor de peuters en kleuters sinterklaaswoorden verzameld.

Natuurlijk heb ik de betekenissen erbij gezet.

De lijst staat op www.kimio.nl en een stukje ervan staat bij Sinterklaas en Pierewiet op mijn website.


KERST- EN WINTERWOORDENLIJST

Bij mijn kerstboek: Vrolijk kerstfeest! heb ik voor de peuters en kleuters kerst- en winterwoorden verzameld.

Natuurlijk heb ik de betekenissen erbij gezet.

Een stukje van de lijst staat op www.kimio.nl.

Mijn oorspronkelijke lijst staat bij Vrolijk kerstfeest! op mijn website.

 

 

VERKEER- EN VERVOERWOORDENLIJST

Bij mijn boek: Auto's op de weg heb ik voor de peuters en kleuters verkeer- en vervoerwoorden verzameld.

Natuurlijk heb ik de betekenissen erbij gezet.

De lijst staat bij Auto's op de weg op mijn website.

 


De kinderwoordenboeken:

Mijn eerste, Mijn tweede en Mijn derde Van Dale

 

Mijn eerste Van Dale

Voorleeswoordenboek

voor kinderen vanaf 2 jaar

 

Thema's: alle thema's voor peuters, woordenschatuitbreiding

 

De 1000 vroegst geleerde woorden

De 1000 woorden die ze moeten kunnen zeggen als ze vier jaar zijn

 

1000 trefwoorden

750 versjes

750 tekeningen

 

 

Mijn eerste Van Dale

Tekst: Betty Sluyzer, Marja Verburg, Liesbeth Schlichting

Illustraties: Paula Gerritsen

Van Dale

Oud AVI 6

 

Mijn eerste Van Dale verscheen in 2005.

De derde oplage/druk verscheen in 2006.

De zesde oplage verscheen in 2008.

In 2008 vierden we het feit dat er 50.000 exemplaren verkocht zijn.

 

BIJNA PRIJS

In 2005 werd Mijn eerste Van Dale genomineerd voor de Pluim van de Maand.

 

KINDERWOORDENBOEK

Van Dale vatte in 2005 het plan op om meer kinderwoordenboeken te maken.

Ze gaven al het Juniorwoordenboek en het Jeugdwoordenboek uit.

Nu wilden ze ook voor heel jonge kinderen een woordenboek maken: een voorleeswoordenboek met versjes. Marja Verburg die ook meewerkte aan de andere kinderwoordenboeken, zou meeschrijven.

Liesbeth Schlichting die gepromoveerd is op een onderzoek naar kindertaal, stelde een woordenlijst beschikbaar, die als basis diende voor Mijn eerste Van Dale.

En Liesbeth ging ook meeschrijven.

Van Dale Lexicografie wilde er nog één schrijver bij.

Een echte kinderboekenschrijver, die veel voor heel jonge kinderen schrijft.

Zo kwamen ze bij mij terecht.

Ik was meteen razend enthousiast en heb met veel inzet en veel plezier meegeschreven.

Met z'n drieën hebben we 750 versjes geschreven.

Paula Gerritsen maakte er hele leuke tekeningen bij.

 

DE SCHRIJVERS

Mijn eerste Van Dale is geschreven door:

dr. Liesbeth Schlichting (taalkundige en kindertaaldeskundige)

drs. Betty Sluyzer (kinderboekenschrijfster en neerlandica)

drs. Marja Verburg (neerlandica en voormalig woordenboekenmaker)

 

VERSJES EN PLAATJES

Mijn eerste Van Dale is een voorleeswoordenboek voor kinderen vanaf 2 jaar. Dit woordenboek bevat de eerste 1000 woorden die kinderen moeten kennen voordat ze naar de basisschool gaan. De betekenis van de woorden wordt uitgelegd in versjes en plaatjes.

Er staan 750 trefwoorden,versjes en plaatjes in.

 

TIPS

Voorin Mijn eerste Van Dale en op de website van Van Dale, www.vandale.nl, staan tips voor hoe je het boek kunt gebruiken.

Achterin staan alle trefwoorden geordend naar thema en onderwerp.

Op mijn website staan in het hoofdstuk Betty in de klas ook wat tips voor gebruik. Kijk bij Tips, Taal en Communicatie.

 

BEWERKINGEN

Hieronder zie je de omslagen van

* Mijn eerste Van Dale Luisterwoordenboek, een boekje en een cd met 50 liedjes en versjes uit Mijn eerste Van Dale

* Myn earste Fryske Van Dale, een Fries voorleeswoordenboek, dat gebaseerd is op Mijn eerste Van Dale. Mindert Wynstra vertaalde het in het Fries en schreef ook een aantal nieuwe versjes.

* Mijn eerste Van Dale Interactief Woordenboek, een cd-rom met alle 750 versjes, animaties en taalspelletjes voor kinderen vanaf 3 jaar.

* Mon premier Van Dale français, een Frans voorleeswoordenboek, dat gebaseerd is op Mijn eerste Van Dale.

 

 

 

De boeken, de cd's en de cd-roms zijn ook via Betty te koop. Zie het hoofdstuk Boekwinkel.

 

GEMEENTEN EN WOORDENSCHATUITBREIDING

In verschillende gemeenten zoals in Amsterdam, Den Haag, Appingedam, Delfzijl en Rotterdam, krijgen de kinderopvangcentra en/of de ouders Mijn eerste Van Dale cadeau.

De gemeentes hopen zo de woordenschat van de kinderen op een leuke en goede manier groter te maken.

 

TRAINING MIJN EERSTE VAN DALE

Ik geef ook trainingen voor in de kinderopvang en op scholen rond het werken met Mijn eerste Van Dale, Mijn tweede Van Dale en Mijn derde Van Dale.

 

DE PEUTERTAALKOFFERTJES

Van Dale heeft allerlei producten rond Mijn eerste Van Dale in een kartonnen koffertje gestopt.

Er zijn twee koffertjes ontwikkeld: één voor thuis en één voor professionals.

Ik heb een handleiding geschreven met tips bij het 'doen' van Mijn eerste van Dale in de groep.

Hieronder informatie van de Van Dale website.

 

De koffertjes zijn ook in mijn winkel te koop. Kijk in Boekwinkel.

 

 Van Dale Peutertaalkoffertje voor thuis

 

 

De prijs is € 80,90.
ISBN: 9789066480490
 
Het Van Dale Peutertaalkoffertje voor thuis is van stevig karton. Afmeting: 33 x 27 x 10 cm.
  • Inhoud:
  • Mijn eerste Van Dale voorleeswoordenboek, luisterwoordenboek en interactief
  • Mijn eerste Van Dale Memo
  • Vijf te kopiëren kleurplaten van illustraties uit Mijn eerste Van Dale
  • Afmeting: 33 x 27 x 10 cm (kartonnen koffertje)
Van Dale heeft haar producten voor jonge kinderen nu samengevoegd in twee Van Dale Peutertaalkoffertjes. Eén voor thuis en één voor professioneel gebruik. In ieder koffertje zit een verzameling van afwisselende Van Dale-peutertaalproducten rondom de eerste 1000 woorden die kinderen leren voordat ze naar de basisschool gaan. Met behulp van deze producten worden woorden spelenderwijs aangeleerd door voor te lezen, te luisteren, er samen over te praten of door spelletjes te doen.

Voor kinderen vanaf ca. 3 jaar en hun ouders, verzorgers en leerkrachten een aantrekkelijk pakket voor een optimale woordenschatontwikkeling en om samen bezig te zijn met taal.

Van Dale Peutertaalkoffertje voor thuis

Ouders blijken taal heel belangrijk te vinden, want taal is overal en taal vormt de basis van kennisoverdracht. Ze willen graag dat hun kind goed meekomt op school, maar het aanleren van een goede woordenschat begint al thuis. Van Dale heeft de afgelopen jaren een aantal leuke, leerzame en inmiddels ook succesvolle producten ontwikkeld die jonge kinderen helpen bij het leren van de taal. Van Dale maakt nu het Van Dale Peutertaalkoffertje voor thuis met vier prachtig geïllustreerde en toegankelijk vormgegeven producten en vijf, te kopiëren, kleurplaten. De uitgaven kunnen steeds weer in het koffertje worden opgeborgen en daarmee is het een echte taalschatkist!

 

Van Dale Peutertaalkoffertje voor professionals

 
Het Van Dale Peutertaalkoffertje professioneel is van stevig karton.
  • Afmetingen: 37,5 x 27 x 10 cm
  • De prijs is € 114,95 (ISBN 9789066489509).
    • Inhoud:
    • Mijn eerste Van Dale voorleeswoordenboek Mijn eerste Van Dale luisterwoordenboek (audio-cd)
    • Mijn eerste Van Dale interactief woordenboek (pc-cd-rom)
    • Mijn eerste Van Dale Memo (i.s.m. Jumbo)
    • Mijn eerste Van Dale Liedjesbingo (i.s.m. Jumbo)
    • Van Dale-peutertaaltest om te testen welke woordenschat een kind heeft
    • Van Dale-praatplaten: vergrote en geplastificeerde illustraties uit Mijn eerste Van Dale met achterop het bijbehorende versje
    • Handleiding met gebruikstips uit de praktijk van Betty Sluyzer
    • Tien te kopiëren kleurplaten van illustraties uit Mijn eerste Van Dale

      De peutertaaltest, de praatplaten, de handleiding en de kleurplaten zijn niet los verkrijgbaar.

     

    Van Dale Peutertaalkoffertje voor professionals

    Van Dale heeft haar producten voor jonge kinderen nu samengevoegd in twee Van Dale Peutertaalkoffertjes. Eén voor thuis en één voor professioneel gebruik. In ieder koffertje zit een verzameling van afwisselende Van Dale-peutertaalproducten rondom de eerste 1000 woorden die kinderen leren voordat ze naar de basisschool gaan. Met behulp van deze producten worden woorden spelenderwijs aangeleerd door voor te lezen, te luisteren, er samen over te praten of door spelletjes te doen.

    Voor kinderen vanaf ca. 3 jaar en hun ouders, verzorgers en leerkrachten een aantrekkelijk pakket voor een optimale woordenschatontwikkeling en om samen bezig te zijn met taal.

    Het blijkt dat ouders graag het beste willen voor hun kinderen, maar ook de overheid investeert fors in meer en betere vroeg- en voorschoolse educatie (VVE) in de kinderopvang, peuterspeelzalen en basisscholen. Speciaal voor deze professionals heeft Van Dale het Van Dale Peutertaalkoffertje professioneel gemaakt. Daarin zitten dezelfde Van Dale-peutertaalproducten als in het koffertje voor thuis, maar bovendien een speciaal voor de professionele versie ontwikkelde Van Dale-peutertaaltest (waarmee het woordenschatniveau van een kind getest kan worden), 'praatplaten’ (voor gebruik in de groep) en gebruikstips uit de praktijk voor het gebruik van de producten op het kinderdagverblijf, in de peuterspeelzaal en op school. Kortom, concreet materiaal om het woordenschatniveau van jonge kinderen te verhogen en te testen.

    De koffertjes zijn ook in mijn winkel te koop. Kijk in Boekwinkel.

     

    PRAATPLATEN

    Er zijn praatplaten over dieren, mijn eigen lichaam, eten en vervoer bij Mijn eerste Van Dale.

    Klik voor meer informatie op een praatplaat.

     

     

    20 A4 geplastificeerde praatplaten bij 4 thema’s

    Dieren: aap, kip, koe, olifant, vis

    Eten: lepel, koken, taart, toetje, vlees

    Lichaam: been, hoofd, kont, rug, teen

    Vervoer: auto, boot, brandweerauto, fiets, tractor

     

    Gratis: beweegtips, kleurplaat en posters

    Bij aankoop van de praatplaten krijg je mijn gebruikstips gratis.

    Bij aankoop van mijn cd’s krijg je de beweegtips gratis.

    Bij elke bestelling krijg je mijn 100 boekenposter en de poster van mijn 100e boek gratis.

     

    Klik om te bestellen op Bestelformulier Particulieren.

     

    Mijn tweede Van Dale

     

    Voorleeswoordenboek

    voor kleuters vanaf 4 jaar

     

     

    Thema: alle thema's voor kleuters en oudere kinderen, woordenschatuitbreiding

     

     

    1000 moeilijke woorden

    1000 woorden die ze moeten kunnen begrijpen als ze zes jaar zijn

    300 verhaaltjes en versjes

    300 tekeningen

    500 vragen aan de kinderen om door te kunnen praten over het begrip

     

     

     

    Mijn tweede Van Dale

    voor kleuters                                                                                                       

     

    Tekst: Betty Sluyzer, Martine Letterie

    Illustraties: Paula Gerritsen

    Van Dale

    AVI 8

     

    Mijn tweede Van Dale verscheen in 2007.

     

    DE SCHRIJVERS

    Mijn tweede Van Dale is geschreven door:

    drs. Betty Sluyzer (kinderboekenschrijfster en neerlandica)

    drs. Martine Letterie (kinderboekenschrijfster en neerlandica)

    dr. Lineke Oppentocht (taalkundige en (eind)redacteur bij Van Dale)

     

    HET KINDERWOORDENBOEK

    Mijn tweede Van Dale is een speels voorleeswoordenboek voor kinderen vanaf 4 jaar.

    In 300 verhaaltjes en versjes worden 1000 abstracte woorden op een heldere en grappige manier uitgelegd. Martine en Betty hebben ieder 150 verhaaltjes geschreven over heksen, mollen, piraten, uilen, kinderen, opa's, oma's, dinosaurussen en nog veel meer.

    In die verhaaltjes komen alle moeilijke woorden voor.

    Doordat ze in een verhaaltje staan, is het veel gemakkelijker om de woorden te begrijpen.

    Onder elk verhaaltje staan een tip over hoe je verder kunt filosoferen over het onderwerp en een simpele definitie.

     

    DE TREFWOORDEN

    De trefwoordenlijst is gebaseerd op een wetenschappelijke lijst van de passieve woordenschat die kinderen hebben als ze zes jaar oud zijn.

    Dat betekent dat ze deze woorden niet zelf gebruiken bij het praten, maar ze wel begrijpen.

     

    THEMA'S

    Achterin het boek is een trefwoordenlijst op thema opgenomen. In het boek, op www.vandale.nl en in het hoofdstuk Tips voor in de klas staan handige suggesties voor gebruik. Kijk bij Tips, Taal en Communicatie.

     

    POSTERS

    Van Dale heeft ook een poster bij het boek laten maken.

     

     

     

    BOEKENLEGGER

    In het boek zit een leuke boekenlegger, met informatie over voorlezen.

     

     

     

     

    LUISTERWOORDENBOEK

     

     

    Mijn tweede Van Dale luisterwoordenboek

    Teksten van: Betty Sluyzer en Martine Letterie

    Voorgelezen door: Betty Sluyzer en Martine Letterie

    Van Dale

     

    Mijn tweede Van Dale luisterwoordenboek, de cd verscheen in juni 2008.

     

    INHOUD VAN DE CD

    Op deze cd staan 50 verhaaltjes en versjes uit Mijn tweede Van Dale.

    De schrijvers, Martine Letterie en ik hebben alle teksten voorgelezen.

    Er is een liedje speciaal voor deze cd gemaakt.

    En tijdens de verhaaltjes en versjes zijn grappige geluiden te horen.

    In het boekje staan wat tips en de illustraties van Paula Gerritsen die bij de verhaaltjes horen.

     

    INTERACTIEF WOORDENBOEK

     

    Mijn tweede Van Dale interactief woordenboek

    Teksten van: Betty Sluyzer en Martine Letterie.

    Op de cd-rom staan alle verhaaltjes en versjes, geanimeerde plaatjes en heel veel taalspelletjes voor kleuters.

    Betty Sluyzer en Martine Letterie schreven alle teksten en bedachten alle taalspelletjes.

    De cd-rom verscheen november 2009.

     

     

    Mijn tweede Van Dale themaboekjes

    In september 2010 verschenen de Mijn tweede Van Dale themaboekjes.

    Martine Letterie en ik hebben bij 6 thema's verhaaltjes en versjes gekozen uit het grote boek.

    Voor de themaboekjes heb ik bij elk verhaaltje en versje een titel verzonnen.

    Op de linkerpagina staat een verhaaltje of versje met een titel erboven.

    Op de rechterpagina staat bovenaan het trefwoord.

    Daaronder de definitie.

    Daar weer onder het plaatje, lekker groot.

    En onder het plaatje staan de vragen, zodat je lekker met je kind kunt praten over het begrip.

    Goed weer voor de woordenschat en de taalontwikkeling dus!

     

       

     

       

     

     

    Hieronder een linkje naar pdf's van pagina's uit het themaboekje Aan tafel.

     

    http://www.vandale.nl/vandale/multimedia/archive/00002/9789066487291_MTVD_aa_2276a.pdf

     

     

    MYN TWADDE FRYSKE VAN DALE

     

     

    Myn twadde Fryske Van Dale is een Friese voorleeswoordenboek, gebaseerd op Mijn tweede Van Dale. Het is vertaald door Mindert Wynstra. Hij vertaalde ook Mijn eerste Van Dale in het Fries, Myn earste Fryske Van Dale.

     

    Alle kinderwoordenboeken en de kindercd's zijn ook via Betty te koop. Zie het hoofdstuk Boekwinkel.

     

     

    Het grote abc van Tuk

    Mijn derde Van Dale

     

    Thema's: leren lezen, samen lezen, woordenschat, nieuwe woorden, woorden met meer dan één betekenis

     

     

    Mijn derde Van Dale

    Tekst: Betty Sluyzer en Martine Letterie

    Illustraties: Paula Gerritsen 

    Midden groep 3 tot en met eind groep 5, AVI 3/10

    Van Dale

    De eerste druk/eerste oplage verscheen in maart 2009.

     

    Mijn derde Van Dale doet mee met de Kinderjury 2010.

    Mijn derde Van Dale is in elke boekhandel te koop, dus ook in mijn Boekwinkel.

     

    Mijn derde Van Dale bevat:

    1000 woordbetekenissen

    320 trefwoorden met meer dan één betekenis

    160 betekenisverwante woorden

    480 eenvoudige, maar echte definities

    320 leuke verhalen met zelfleesregels voor beginnende lezers

    300 tekeningen

     

    Achterin:

    Trefwoordenlijst op alfabet

    Lijst met betekenisverwante woorden

    Trefwoordenlijst op thema

    Overzicht van hoofdpersonen

     

    HET ALLEREERSTE SAMENLEESWOORDENBOEK

    Mijn derde Van Dale is het allereerste samenleeswoordenboek voor 6-8 jaar.

    De verhalen staan in blauwe en zwarte letters.

    Kinderen die net hebben leren lezen kunnen de blauwe regels lezen.

    De zwarte regels kunnen voorgelezen of zelf gelezen worden door een gevorderde lezer.

     

    DE SCHRIJVERS

    Mijn derde Van Dale is geschreven door:

    drs. Betty Sluyzer (kinderboekenschrijfster en neerlandica)

    drs. Martine Letterie (kinderboekenschrijfster en neerlandica)

    Eindredacteur was dr.Lineke Oppentocht (taalkundige met eigen taalbureau: )

     

    HET KINDERWOORDENBOEK

    Mijn derde Van Dale is een speels samenleeswoordenboek voor kinderen vanaf 6 jaar.

    In 320 verhaaltjes worden 320 woorden met meer dan één betekenis op een heldere en grappige manier uitgelegd. Martine en Betty hebben ieder 160 verhaaltjes geschreven over apen, skeletten, astronauten, honden, koks, uitvinders, detectives, spinnen, kinderen, boeren, gevangenen, matrozen, aardige en supervervelende mensen, opa's, zussen, broers en nog veel meer.

    In die verhaaltjes komen alle woorden voor.

    Doordat ze in een verhaaltje staan, is het veel gemakkelijker om de woorden te begrijpen.

     

    DE TREFWOORDEN

    De trefwoordenlijst is gebaseerd op een wetenschappelijke lijst van de woordenschat die kinderen (zouden moeten) hebben als ze acht jaar oud zijn.

    We hebben woorden gekozen die allemaal maar dan één betekenis hebben en waarvan we denken dat kinderen vanaf 6 jaar minstens één betekenis wel kennen.

     

    DE OPBOUW VAN DE BLADZIJDEN

    Bovenaan de pagina's staat het hele alfabet. De beginletter van de woorden is gemarkeerd.

    Op elke linkerbladzijde staan drie verhaaltjes.

    Onder het trefwoord staan kort de verschillende betekenissen.

    Onder de verhaaltjes staat een horizontale streep.

    Daaronder staan simpele definities van de trefwoorden.

    Op elke rechterbladzijde staat een langer verhaal bij één trefwoord.

    Onder de streep staan drie definities:

    Eén van het trefwoord en twee definities van betekenisverwante woorden.

     

    DE ZELFLEESREGELS

    De zelfleesregels zijn steeds blauw.

    De letters zijn iets groter dan de zwarte letters.

    Ze zijn geschreven voor kinderen die ongeveer een half jaar leesles hebben gehad.

    We hebben alleen eenlettergrepige woorden gebruikt.

    Alleen eigennamen die vaak voorkomen, hebben soms ook in de zelfleesregels, twee lettergrepen.

    Bijvoorbeeld Opa Luk.

     

    THEMA'S

    Achterin het boek is een trefwoordenlijst op thema opgenomen. In het boek, op www.vandale.nl en in het hoofdstuk Tips voor in de klas staan handige suggesties voor gebruik. Kijk bij Tips, Taal en Communicatie.